به گزارش مشرق، محمد شلتوکی کارشناس و پژوهشگر حوزه دفاعی طی یادداشتی در روزنامه وطن امروز نوشت:
نیروی دریایی سپاه در روزهای گذشته با رونمایی از «شناور شهید سلیمانی» و الحاق آن به ناوگان رزمی خود برگی دیگر به دفتر توانمندیهای راهبردی خود اضافه کرد تا کماکان روند قدرتافزایی در این نیرو تداوم داشته باشد و بتواند دست بلند خود برای حفاظت از منافع حیاتی جمهوری اسلامی ایران در آبهای سرزمینی و بینالمللی را بلندتر و قدرتمندتر کند.
طراحی و ساخت این شناور حائز نکات قابل توجهی است که حکایت از خطشکنی این نیرو در حوزه طراحی و ساخت تجهیزات و شناورهای رزمی دارد؛ خطوطی که همه حوزههای طراحی بدنه، ابعاد، تسلیحات و... را شامل میشود و در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
در اولین نگاه، نخستین ویژگی برجسته شناور شهید سلیمانی، طراحی بدنه آن است، البته نیروی دریایی سپاه پیش از این با ساخت «شناور شهید ناظری» در زمینه طراحی شناورهای رزمی، خلاقیت و خطشکنی از خود نشان داده بود، لیکن در شناور شهید سلیمانی این خطشکنی به بلوغ رسیده و ما شاهد طراحی شناوری از نوع «کاتاماران» یا «۲ بدنه» هستیم که این نوع طراحی به پایداری بیشتر شناور در فورسهای دریایی بالا و همچنین قابلیت دستیابی آن به سرعتهای بالاتر کمک شایانی میکند به طوری که بنا به گفته سردار «علیرضا تنگسیری» فرمانده نیروی دریایی سپاه، این شناور با استفاده از ۴ موتور میتواند به سرعت ۴۵ گره دریایی (بیش از ۸۰ کیلومتر بر ساعت) دست پیدا کند.
از دیگر ویژگیهای ظاهری بارز شناور شهید سلیمانی استفاده از خطوط شکسته در طراحی بدنه با زاویههای تند است که این نوع طراحی در دنیا برای کاهش سطح مقطع راداری بسیار مرسوم است؛ هر چه سطح مقطع راداری شناور کمتر باشد، کشف آن توسط سامانههای شناسایی راداری دشمن سختتر خواهد بود؛ موضوعی که در شناور شهید سلیمانی مورد توجه طراحان قرار داشته و برای کاهش بیشتر سطح مقطع راداری از پوششهای جاذب امواج راداری نیز در بدنه استفاده شده است.
پد نشست و برخاست بالگرد هم موضوع دیگری است که در طراحی شناور شهید سلیمانی مدنظر قرار گرفته و پد نسبتا بزرگی برای این شناور در نظر گرفته شده که قابلیت پذیرش بالگردهای بل ۴۱۲ و بل ۲۰۶ هوا- دریای نیروی دریایی سپاه را دارد.
از سوی دیگر ابعاد بزرگتر شناور شهید سلیمانی با طول ۶۵ متر و عرض ۲۰ متر منجر شده این شناور علاوه بر برخورداری از اماکن زیستی بیشتر برای حمل نیرو، قابلیت حمل و نصب تسلیحات بیشتری را داشته باشد؛ موضوعی که به وضوح از آن میتوان به عنوان برترین ویژگی شناور شهید سلیمانی یاد کرد.
نخستین برگ برنده شناور شهید سلیمانی در حوزه تسلیحات را میتوان قابلیت حمل موشکهای پدافندی و توان ایجاد چتر دفاع هوایی در برابر تهاجمات احتمالی - چه نسبت به خود و چه نسبت به یگانها و شناورهای همراه - عنوان کرد.
بنا بر اعلام مسؤولان، این شناور از موشکهای پدافندی با برد ۱۵۰ کیلومتر برخوردار است که به معنای ایجاد یک چتر پدافندی با شعاع ۱۵۰ کیلومتری است.
ویژگی بارز دیگر شناور شهید سلیمانی، نحوه بهکارگیری موشکهای پدافندی است؛ برای نخستینبار در شناورهای رزمی کشورمان از موشکهای عمودپرتاب استفاده شده است. مزیت استفاده از موشکهای عمودپرتاب این است که به جهت قرارگیری پرتابگر به صورت عمودی، فضای کمتری در شناور اشغال میشود و در نتیجه تعداد بیشتری از موشکها قابلیت جانمایی در شناور را دارند که منجر به تابآوری بیشتر شناور در صحنه رزم میشود به طوری که در ناوشکنهای کلاس «موج» با وجود آنکه ابعاد و تناژ بیشتری نسبت به شناور شهید سلیمانی دارند، به دلیل عدم بهکارگیری پرتابگرهای عمودی تنها ۲ تیر موشک پدافندی وجود دارد در حالی که در شناور شهید سلیمانی قابلیت حمل ۱۴ تیر موشک پدافندی وجود دارد.
مزیت دیگر بهکارگیری موشکهای پدافندی عمودپرتاب، قابلیت شلیک موشک بدون نیاز به تغییر مسیر شناور به سمت هدف است، چرا که موشکهای عمودپرتاب به دلیل برخورداری از سیستم تغییر بردار رانش یا دیگر عملگرها، پس از پرتاب میتوانند به سمت هدف خود - در هر جهتی که باشد - ادامه مسیر دهند.
بر اساس گفتههای رئیس ستاد کل نیروهای مسلح که برد موشکهای پدافندی این شناور را ۱۵۰ کیلومتر اعلام کرده است، محتملترین گزینه بهکارگیری در شناور شهید سلیمانی، موشکهای «صیاد ۳» است که با وزن یک تن و طول ۶ متر میتوانند با اهدافی تا ارتفاع ۲۷ کیلومتری درگیر شوند. همچنین برابر اطلاعات اعلامشده، این سامانه در کنار موشکهای پدافندی برد بلند، از موشکهای کوتاهبرد نیز برخوردار است که این موشکها «عقاب» نام دارند و موشکهای سامانه پدافندی دریاپایه نواب محسوب میشوند.
برخورداری از ۲ طیف موشکهای کوتاهبرد و دوربرد پدافندی در شناور شهید سلیمانی، این قابلیت را برای آن به وجود میآورد تا بتواند هم با اهداف راهبردی مانند جنگندهها و بمبافکنهای دشمن درگیر شود و هم توان مقابله با پهپادها، موشکهای کروز، انواع مهمات هواپایه و اهداف پرسهزن را با استفاده از موشکهای کوتاهبرد داشته باشد. در کنار قابلیتهای پدافندی، شناور شهید سلیمانی از تسلیحات آفندی قابل توجهی نیز برخوردار است: ۲ ردیف موشکهای کروز ضدکشتی در طرفین پل فرماندهی شناور که در هر ردیف ۳ پرتابگر موشکهای کروز وجود دارد.
آنگونه که سردار تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه اعلام کرد، در شناور شهید سلیمانی موشکهای برد ۹۰ تا ۷۰۰ کیلومتری قابل بهکارگیری است که برد ۹۰ کیلومتر مربوط به موشک «نصیر» با سر جنگی ۱۳۰ کیلوگرمی است اما موشک ۷۰۰ کیلومتری کماکان جزو موارد رونمایینشده نیروی دریایی سپاه است که به نظر میرسد علت آن «محرمانگی» این پروژه باشد.
شناور شهید سلیمانی به گونهای از توپهای کالیبر پایین در نقش دفاع هوایی لایه آخر هم مجهز است. ۴ توپ ۲۰ میلیمتری ۳ لوله چرخان خودکار یا کنترل از داخل شناور و یک قبضه توپ ۳۰ میلیمتری تکلوله روی این شناور بهکارگیری شده است. دستکم ۳ توپ نصبشده در جلوی شناور هر یک دارای سامانه اپتیکی مختص خود هستند که در کنترل آتش سلاح مورد استفاده قرار میگیرد. به کمک کنترل آتش، احتمال اصابت شلیکهای این توپها به هدف بسیار بالاتر میرود.
این شناور همچنین به ۲ پرتابگر راکتهای فریبنده برای منحرف کردن موشکهای دشمن در نبرد احتمالی هم مجهز است که در ۲ طرف پل فرماندهی نصب شدهاند. هر راکت فریبنده راداری این مجموعه میتواند هدفی در سطح مقطع راداری ۲۵۰۰ مترمربع را برای دشمن ایجاد کند که حفاظت خوبی برای شناور خودی در برابر موشک دشمن ایجاد میکند.
در قسمت انتهایی این شناور نیز قایقهای تندرو قرار دارند که با استفاده از جرثقیل نصبشده در ناو برای عملیاتهای ویژه که باید توسط تکاوران و تفنگداران دریایی انجام شود درون آب قرار میگیرند؛ قایقهای تندرویی با سرعت بیش از ۱۰۰ نات (۱۸۰ کیلومتر) که اصلیترین برگ برنده نیروی دریایی سپاه در هر جنگ احتمالی است. در بعد مدیریت صحنه نبرد نیز این شناور مجهز به نخستین سامانه پرتاب ترکیبی موشکهای برد کوتاه و متوسط سطح به سطح (اساسام)، بهرهمندی از اتاق عملیات مبتنی بر نرمافزار بومی مدیریت یکپارچه صحنه نبرد با قابلیت تشخیص نوع هدف یا تهدید و تخصیص آنها به سامانههای آفندی و پدافندی است.
قابلیت نشست و برخاست انواع پهپادهای عمودپرواز نیروی دریایی سپاه از عرشه شناور شهید سلیمانی، دیگر مزیت این شناور است که میتواند هم برای شناسایی اهداف و هم اجرای عملیات تهاجمی با استفاده از پهپادهای انتحاری مورد استفاده قرار گیرد.
برد پیمایشی این شناور ۵ هزار مایل دریایی است که برای شناوری با چنین ابعاد و تناژی، برد بسیار بالایی محسوب میشود، با این حال با توجه به برنامهریزی نیروی دریایی سپاه برای حضور در آبهای دور که با الحاق «شناور شهید رودکی» آغاز شد و با الحاق «شناور شهید مهدوی» در آینده نزدیک تداوم خواهد یافت، این شناور با همراهی کشتیهای پشتیبانی میتواند برد حتی بسیار بیشتری نسبت به ۵هزار مایل داشته باشد.
علاوه بر آن برای حضور بلندمدت در آبهای آزاد، این شناور میتواند چتر حفاظتی بسیار خوبی را برای ناوهای همراه ایجاد کند.
«شناور شهید سلیمانی» را باید یک شناور خطشکن در عرصه طراحی و ساخت شناورهای رزمی در کشورمان عنوان کرد؛ شناوری که ساخت آن توسط «صنایع دریایی شهید محلاتی» نیروی دریایی سپاه هم باعث جهش در طراحی شناورهای با بدنه خاص شد و هم حجم تسلیحات وسیع آن منجر به جهش در توان رزمی جمهوری اسلامی ایران در آبهای سرزمینی و آزاد میشود.